Çocukların beyin gelişimi henüz anne karnındayken başlar. Anne karnında organların oluşumu tamamlanırken beynin gelişmiş bir şekilde birleşmesi muhtemeldir. Bu yüzden beyin gelişimini destekleyen önerileri uygulamaya çocuk, anne karnındayken başlanmalı. Böylece çocuğun büyüyüp gelişmesine kadarki süreçte beyin gelişimi aksamadan devam edebilmektedir.
Çocuklarda Beyin Gelişimi Neden Önemli?
İçerik 👇
Bir insanda en verimli beyin gelişimi 18 yaşına kadardır. 18 yaşından sonra da elbette beyin gelişimi devam eder. Ama en kalıcı gelişimler çocuklukta kazanılmaktadır. Çocukluk döneminde elde edilen gelişim tüm hayat boyunca kalıcı olur. Daha bilinçli, okumayı ve araştırmayı seven bir birey yetiştirmek için bunu çocuklukta kazandırılması gerekir. Her nasıl ki bir demir işlenmek için ısıtılıyorsa ve soğuduğunda artık işlem yapılamıyorsa çocukların da henüz toyken ve eğitilmeye daha açıkken beyin gelişimi desteklenmelidir. Çocuklarda beyin gelişimi de buna benzer. Belli bir yaşa geldiğinde artık beyin gelişimi tamamlamış olur ve yapacak pek bir şey kalmaz. Onun için ne yapılacaksa çocukluk döneminde yapılması daha etkilidir. Bu gibi durumlar ise aşama aşamadır. Gelişimi destekleyen birçok öneri bulunmaktadır.
Çocuk Anne Karnındayken Yapılması Gerekenler
- Öncelikle çocuk sahibi olmaya karar verildiğinde anne adayının hamileliğe kendisini hazırlaması gerekmektedir.
- Hamilelik esnasında tükettiği her gıdaya özen göstermesi gerekir.
- Sadece gıda değil yaşadığı kaygı, stres, hüzün, neşe ve heyecan gibi tüm duygularına dikkat etmesi önemli.
- Anne karnındaki çocuk bu duyguları hissedebilir. Hamilelik dönemi sürekli kaygı ve stres altında geçerse bu durum çocuğu da etkiler ve zekâ gelişimini kötü etkileyebilir.
- Çocuklarda beyin gelişimi anne karnında başladığı için tüketilen gıdalar da çok önemlidir. Besleyici, bol vitaminli meyve ve sebze tüketilmeli. Özellikle demir ve çinko bakımından zengin gıdalar tüketilirse hem annenin sağlığı hem de bebeğin gelişimi olumlu yönde etkilenmektedir.
0-1 Yaş Dönemi Anne Sütü ve Çeşitli Aktiviteler
Bu dönem belki de çocuğun bütün ömrünü etkileyecek bir dönemdir. Çocuklarda beyin gelişimi sürecinin en aktif olduğu aralıklardan biridir. Bu dönemde çocuğun tek ihtiyacı anne sütüdür. Anne sütü içinde çocuğun beyin gelişimi için gerekli tüm içerikler vardır.
Anne sütü, beyin gelişimi için vazgeçilmez bir öğündür. Bunun dışında bir gıdaya ihtiyaç yoktur. Beslenmenin yanı sıra beyin gelişimini desteklemek için çocuğa ninni söylenmesi ve çeşitli eğitici oyuncaklar ile motor gelişimlerini tamamlanması sağlanır. Bu dönemde kazanılan alışkanlıklar çocuğun ilerleyen hayatında da fayda sağlayacaktır. Bu yüzden bu yaş aralığında çocuğa daha çok özen gösterilmelidir.
Puzzle ve Bulmaca Tarzı Oyunlar
Çocuk belli bir yaşa geldiği zaman yaşının vermiş olduğu enerji ile oyun oynamaya daha çok elverişli olacaktır. Lakin bu oyunlarında beyin gelişimine fayda sağlaması gerekmektedir. Özellikle okul öncesi dönemde çocuğun okul hayatına hazırlanması için puzzle gibi bulmaca oyunları ile kavrama yeteneğinin geliştirilmesi gerekmektedir. Çocuklarda beyin gelişimi bu tarz oyunlarla daha da hız kazanmaktadır.
Bu dönemlerde çocuk telefon ve televizyon gibi cihazlara uzun süre maruz kalmamalıdır. Bu durum çocuğun beyin gelişimini kötü yönde etkilemektedir. Özellikle bu yaş dönemindeki çocuğun yanında anne ve babalar bol bol kitap okumalıdırlar. Böylece çocuk onları örnek alır ve erken yaşta kitap okuma alışkanlığı kazanacaktır. Her ne kadar okuma yazma bilmese de resimli kitaplara ilgi duyacak ve okuma yazma öğrenmek için hevesli olacaktır.
Besin Tüketimine Özen Gösterin
Çocuklar için besin tüketimi çok önemlidir. Hatta beyin gelişimi için en dikkat edilmesi gerekilen noktadır. Süt ve süt ürünleri, balık, kırmızı et gibi çocuklarda beyin gelişimi sürecini hızlandıran besinler tüketmesine dikkat etmek gerekir. Bunu yanında bol vitaminli meyveleri de ihmal etmeyin.
Çocuklar daha çok abur cubur düşkünü olur. Onlara abur cuburu yasaklamak doğru bir davranış sayılmaz. Marketlerde satılanların yerine evde kendiniz sağlıklı tatlı türleri yapabilirsiniz. Hem çocuğu mutlu ederek hem de sağlıklı beslenmesini sağlayabilirsiniz. Beyin gelişiminin kötü etkilenmemesi için sağlıklı beslenme oldukça önemlidir.
Sürekli İletişim Kurun
Çocuğun zihinsel olarak gelişim sağlaması ailesi ile sağlıklı bir ilişki kurması ile sağlanır. Aile ile iletişim sorunu yaşayan çocuklarda içine kapanma ve sosyal hayata karşı bir ön yargı başlar. Kendini çevreden soyutlayan çocuk beyin gelişimi noktasında geri düşer. Herkesin de bildiği gibi eğitim aile de başlar. Beyin gelişimi çocuğun etrafı merak etmesiyle araştırmasıyla gelişebilecek bir unsurdur. Bunun içinde çocuğa araştırma ve okuma alışkanlığı aile içinde verilir.
Çocuğun hayatından ve içindeki duygulardan habersiz bir ailenin çocuktan bir gelişim beklemesi yanlıştır. Çocuklarda beyin gelişimi için çocuğun ailesi ile iletişim halinde olması gerekir. Böylece çocuk iyi ve güzel şeylere yönlendirilebilir.
Spor ve Egzersiz Alışkanlığı Kazandırma
Spor yapmak ve egzersiz yapmak beyni aktif ve dinç tutan bir aktivitedir. Sürekli hareketsiz kalmak ve oturmak bir süre sonra gelişimi yavaşlatmaktadır. Çocukların spor yapması hem hayatın stresini atmasına hem de beyninin daha da fazla çalışmasını sağlar. Çocuklarda beyin gelişimi bu egzersiz ve spor ile daha da üst seviyeye çıkacaktır. Özellikle vücudu dinlendirici egzersizler, en uygunu olacaktır.
Çocuklar eğer egzersiz yapma konusunda isteksiz ise yine bunu ailelerin örnek olması ile çözülebilmektedir. Aileler çocuklar için en büyük örnektir. Çocuklar ile birlikte hafif bir doğa yürüyüşü bile beyin gelişimine pozitif bir etki yaratabilecek bir aktivitedir.
Düzenli Uyku ve Düzenli Hayat
Beyin gelişiminin en önemli noktası düzenli uyku ve düzenli bir hayat yaşamıdır. Özellikle çocuklarda uyku düzeni en önemli konudur. Uykusunu yeteri kadar aldığında çocuk gün içinde daha aktif ve çevresine karşı duyarlı olur. Bu durum ise beyin gelişimini hızlandıran bir durumdur. Bu yüzden çocukların belli bir saatte uyanıp belli saatte kalkması gerekir. Özellikle gece uykusu bünyeye oldukça faydalıdır. Bu uykudan mahrum kalan çocuk odaklanma sorunları yaşar. Derslerine odaklanamaz ve beyin gelişimi geriye düşer. Çocuklarda beyin gelişimi konusunu önemseyen aileler çocuklarının hayat düzenine dikkat etmelidir. Uyku saatlerini ayarlamalıdır. Gece geç saatlere kadar çocuğun uyanık kalmasına izin vermemelidirler.
Hayır, Olmaz Gibi Kelimeleri Çok Kullanmayın
Özellikle okul öncesi dönemde çocuklar etrafına olan biten her şeye oldukça meraklıdır. Bilmediği o kadar şey olduğu için her şeye dokunmak ve hissetmek ister. Küçük çocukların birçok şeyi ağzına alması da bundandır. Yeni gördüğü bir objeyi tüm duyu organları ile öğrenmek ister. Çocuğun hayatını tehlikeye atma derecesinde olmayan durumlarda çocuğu engellemeyin. Bunu engellediğinizde çocuk yeni şeyler öğrenme konusunda çekingen bir yapıya sahip olacaktır. Bu dönemlerde çocuğu biraz serbest bırakarak onun öğrenme merakını daha da artırın. Öğrenme merak çocuklarda beyin gelişimi hızını artıran ve destekleyen bir faktördür. Bunun için bırakın çocuklar öğrensin.
Çocuğumun Üstün Zekâlı Olduğunu Nasıl Anlarım? başlıklı yazımızı okumayı unutmayın.
